De man is natuurlijk een legende. Haruki Murakami. Ik las bijna al zijn boeken met fascinatie, soms met irritatie, altijd met verwarring. Je weet nooit wat er precies gaat gebeuren. Een pratende kat. Een tweede maan. Een zesde vinger. Eenhoorns waarvan de schedels geluid maken. Je kunt het zo gek niet verzinnen.
En het interessante is, dat de stijl waarmee hij dit soort bizarre verhalen presenteert juist niet bloemrijk of gekunsteld is. Hij schrijft saai en eenvoudig. Iedereen kan hem volgen, al is hij onnavolgbaar. Iemand noemde zijn toon die van ‘deadpan humor,’ en dat is precies wat het is. Heel knap.
Het is diezelfde toon die hij naar zijn non-fictie meeneemt, dezelfde waarmee hij het vak van de romanschrijver fileert. Want dat doet hij. Met zijn romans deconstrueert hij het moderne leven, zou je kunnen zeggen. In dit boek over schrijven doet hij hetzelfde. Als een sushichef fileert hij de grote levende tonijn tot nette, hapklare brokken. Je hoeft alleen nog maar je mond open te doen en te slikken. Was het maar zo eenvoudig.
Het wonderlijke van Murakami is dat hij het natuurlijk wel precies weet, allemaal. Al doet hij dan bescheiden. Hij heeft een eindeloos lezerspubliek, is voorwerp van documentaires en publiceert regelmatig in The New Yorker. Dat is allemaal geen toeval, begrijp je uit zijn eigen woorden. Hij beschrijft het alsof het hem allemaal is overvallen, maar je voelt wel dat hij een al te duidelijk idee heeft over wat hij aan het doen is.
En bijna ga je denken dat je er nog wat nuttigs van leert voor je eigen schrijven. Geen vreemde gedachte. Het boek gaat over schrijven, tenslotte, over schrijven als beroep zelfs, een term waardoor je bijna gaat denken dat je echt geld kunt verdienen met romanschrijven. Bijna ga je denken dat Murakami de bestsellerauteur iets te melden heeft voor jouw leven en werk. Maar dan herinner je je weer dat alle schrijven ordenen is, een tijdelijke, precaire structuur scheppen die onherhaalbaar is, zelfs niet voor de schrijver.
Elk boek is uniek, net zoals elke schrijver. En lezen over het pad van zo’n unieke schrijver is vooral interessant. Is het leerzaam? Dat vast ook wel. Maar je eigen boeken moet je toch echt alleen schrijven. Daar kan zelfs de grote Haruki Murakami je niet mee helpen.
Leuke aanrader, Stefan. Dank je wel en hartelijke groet, Noud
Heel graag gedaan, Noud!
Reacties zijn gesloten.