Geen leven zonder PJ Harvey

PJ Harvey

 You snake, you crawled between my legs…

Iemand vroeg me op de man af: waarom dat citaat van PJ Harvey aan het begin van je roman? Was Bernanos niet genoeg? En moeten er geen puntjes tussen de P en de J? Goede vragen. En dank je dat je eerst je research hebt gedaan, Youtube gecheckt of een of andere site waar je lyrics kunt opzoeken, voor het geval je iets ontgaat. Om te controleren. Voor de zekerheid. Want stel je voor dat je het zelf ontdekt, zonder te spieken bij de schrijver. Dat zijn interviews meestal trouwens, heb ik ontdekt: alsof je spiekt op het nakijkmodel. Snel even vragen, dan weet je het gelijk. Meteen een tien. Niks mis mee, natuurlijk, in het digitale tijd. We vragen eerder dan we zoeken. Lage frustratietolerantie.

Maar goed, mocht je de moeite nemen om zelf te kijken, dan had je het ook wel gezien. Wie luistert hoort het. Polly Jean klinkt zoals een rocker van 1,62 meter hoog moet klinken. Als een koningin van 50 voet, woedend om de ellende die het paradijsverhaal uit Genesis heeft aangericht. Dat denk ik toch. Ze zingt over het verhaal dat zoveel honderden jaren lang het leven van de Westerse vrouw heeft bepaald. Ga maar na: Eva was te zwak. Zij bezweek als eerste. Ze werd de blamebitch van Adam en zoveel andere mannen. Het zwakke geslacht dat om vergeving smeekt. Alleen de sterken worstelen zich vrij, tot op de dag van vandaag. Ik denk het te zien in haar optredens, te horen in de kreun in het midden, die door de jaren heen heftiger wordt, minder beheerst. Kijk hier maar.

Om stil van te worden.

Wat instinctief zo diep resoneert bij mij is de actualisering van het bijbelverhaal en de waarheid die ze zo laat zien. PJ deed het op een of ander podium in Duitsland, all over Europe, in dezelfde periode dat mijn Clemens zo radicaal voor zijn Heer viel. De Schrift was niet alleen actueel voor mijn held. God is nog lang niet dood. Zijn verhalen ademen, ook in een lied van amper drie minuten. Wat een doel voor een schrijver om naar te streven, wat een talent.

Voor mij maakt het PJ meer een artiest dan een rocker, meer een kunstenaar dan een notenkraker. Het is een vorm van kunst, van performance art als je wilt. Ik zie het in een laatste versie, wanneer het even misgaat en je de vrouw achter de artiest ziet verschijnen, zoals hier. Haar opluchting wanneer haar hoofd niet langer ontploft. Dat ze aan haar publiek vraagt of ze vanaf het begin zal beginnen. Hoe ze terugspringt in haar rol. Ik zie het in de poëtische video’s bij haar laatste album Let England Shake uit 2011. 

Het wordt wel tijd voor een nieuw album, vind ik.